2018 3. Dönem AÖL Dil ve Anlatım 6 Çıkmış Sorular

(I) Bir yeri konu alan röportajlarda bölgenin bütün özellikleri bilinmelidir. (II) Bölgenin çeşitli yönleri ses kayıtları, belge ve fotoğraflarla desteklenir. (III) Bölge halkının anlattıkları olduğu gibi nakledilir, röportaj yazarları kişisel görüşlerini aktarmaktan kaçınırlar. (IV) Bu tür röportajlar gezi yazısıyla benzerlik gösterir. Bu parçanındaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

Aşağıdakilerden hangisi röportaj yazarlarımızdan biridir?

• Eserlerinizde orijinal şahıslarla karşılaşabiliyoruz. Mesela Küçük Ağa… Bu tipi nasıl ve neden seçtiğinizi öğrenebilir miyiz?
• Kurtuluş Savaşı’na cepheden ve Ankara’dan yani askerî ve politik açılardan bakmayan bir roman yazmak istedim. İnsanımızı sonucuna göre değil, zafere göre ve yeni devlete göre değil bu sonuç ile bu devlete giden zaman içinde yargılamak, değerlendirmek istedim. Altı yüz yıllık devlet geleneğine ve anlayışına göre yetişmiş… Mustafa Kemal gibi… Kuvayımilliye gibi isim ve sözleri ilk defa işitmiş insanlarımızı, bunlarla karşılaştıkları ortam ve şartlar içinde değil de çok sonraki durumlara göre yargılamak bilime de sanata da ters düşer. Küçük Ağa’da bu hatadan sıyrılmak istedim. Bir mülakattan alınan bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi kullanılmıştır?

Buzul göllerine vardığımızda bulutlar haber almışçasına güneşi örtüverdi. O muhteşem manzarayı tarif etmekten kaçmıyorum. Bir meteorun bıraktığı uçsuz bir çukurluk gibi geniş ve derin bir vadi. Bir yamacından doğan yer altı suyu göllere dönüşüyor. İçlerinde kırmızı benekli dalgalar kıpraşıyor. Bu göllerden taşan dere, kıvrım kıvrım, güneşin vurmasıyla ışıl ışıl, göz alabildiğine uzanıyor. Bir röportajdan alınmış bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi ağır basmaktadır?

Yaylalar yüksektir. Serindir. Havası temiz ve kokuludur. Yükselmeyle birlikte azalan oksijeni yakalayabilmek için kalp atışları arar, solunum sayısı katlanır ve derinleşir. Birkaç günde alyuvar sayısı katlanır, kılcal damar sayısı artar. Canlanan kan dolaşımıyla birlikte deri kendine gelir. Kaslar toplanır, bedeni dağın şart koştuğu çevikliğe hazırlar. Eskiden olduğu gibi şimdi de hasta, zayıf kişiler sağlık kazansın diye özellikle yaylalara çıkarılır. Bir röportajdan alınmış bu parçada dil aşağıdaki işlevlerin hangisinde kullanılmıştır?

Anadolu kadınları! Bu gaza diyarında, bin seneden beri ateş ve cenk yerlerine oğullarını koşturan Anadolu kadınları; bin senedir oğulları daima uzak yerlerde ölen, yetiştirdikleri oğullarının mezarları nerededir bilmeyen Anadolu kadınları! Kurtuluş günleri geldi. Sevinin bayram edin! Bu parçanın aşağıdaki türlerin hangisinden alınmış olabilir?

Röportajla ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Röportaj aşağıdaki türlerin hangisiyle benzerlik göstermez?

Aşağıdakilerden hangisi sözlü anlatım türlerinden biridir?

Ey Türk askeri! Kim seni cenk yerlerinde gördü de hayran olmadı, sana gönül vermedi? Hangi sevgi senin kalbine girdi de yanan tutuşan bir aşk olmadı? Hangi düşünce senin başında yer etti de bir din, iman olmadı? Senin sabrın karşısında hangi inat istediğinden vazgeçmedi? Bu parçanında aşağıdaki dil işlevlerinden hangisinin kullanımı ağır basmaktadır?

− Sizin okurlarınızın çoğunluğunu kadınlar oluşturuyor değil mi? − Eskiden -Her Gece Bodrum’un yayımlandığı zamanlar- öyle değildi. Şimdi biraz öyle galiba. İmza günlerinde bunu açıkça görüyorum. Çoğunluk hanımlar. Genç erkek okurum pek yok…Zaten Türkiye’de erkekler genellikle politika, tarih vb. türlerde okuyorlar. Roman okuyan kadınlar… Kadınlar sanatla daha ilgili. Eskiden böyle değilmiş ama. Mesela, Kerime Nadir’in anılarında okuyoruz; o yıllarda “Hıçkırık” romanını pek çok subay okumuş hatta pek çok subay, doğan kızına Nalan, oğluna Kenan adını koymuş. Bu parçanın aşağıdaki türlerin hangisinden alınmış olabilir?

Kuşlar arasında yarasa ne ise düşünceler arasındaki kuşku da odur ( ) ikisi de hep alaca karanlıkta uçarlar ( ) Kuşkularımızı baskı altına almak ( ) hiç değilse gözaltında bulundurmak zorundayız çünkü kafamızı bulandırır ( ) işimizi alt üst eder, çığırından çıkarırlar. Bu parçanında yay ayraçla gösterilen yerlere aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri sırasıyla getirilmelidir?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ki”nin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?

Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünlü düşmesi vardır?

Bende(I) bir resmi var, yarısı yırtık, On yıldır evimin kapısı(II) örtük! Garip(III), bir de sarhoş oldu mu artık; Bütün(IV) sırlarını der yavaş yavaş… Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangisinin eş seslisi vardır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüğün yanlış anlamda kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır?

Aşağıdakilerden hangisi söylev türüne örnektir?

Aşağıdakilerden hangisi bir söylevcide bulunması gereken özelliklerden değildir?

Bir öğretim görevlisi katıldığı seminerde söylev türünde konuşma yapmak isterse aşağıdakilerden hangisini kullanmalıdır?

Her şeyler devam eder bu bildiğim gidişte. Evli evine giderken yolcu yoluna. Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi vardır?