Doğru Sayısı | %%SCORE%% |
Yanlış Sayısı | %%WRONG_ANSWERS%% |
Soru 1 |
“Olgu, karşılığı olduğu önermeyi doğru kılan varlıktır. Bu varlığa ________ denir.”
Yukarıdaki cümlede boşluk bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Bilimsel veri | |
Kanıtlayıcı | |
Pekiştirici | |
Doğru kılıcı | |
Mutlak kanıt |
Soru 2 |
Aşağıdakilerden hangisi tümevarımsal bir çıkarımdır?
Aristoteles insandır, insanlar düşünür. Öyleyse, Aristoteles düşünür. | |
a1 bir metaldir. Metaller ısıtıldığında genleşir. Öyleyse, büyük olasılıkla a1 de ısıtıldığında genleşir. | |
a1 bir metaldir ve u1 yerinde ve t1 zamanında yeterince ısıtıldığında genleşiyor. Tüm metaller birbirinden farklı yer ve zamanlarda ısıtıldığında aynı biçimde davranır. Öyleyse, tüm metaller yeterince ısıtıldığında genleşiyor. | |
Ayça’nın ismi kısadır. Tüm kısa isimli insanlar bilim insanıdır. Öyleyse, Ayça bir bilim insanıdır. | |
a1 bir metaldir ve u1 yerinde ve t1 zamanında yeterince ısıtıldığında genleşiyor. a2 bir metaldir ve u2 yerinde ve t2 zamanında yeterince ısıtıldığında genleşiyor. Öyleyse, büyük olasılıkla tüm metaller yeterince ısıtıldığında genleşiyor. |
Soru 3 |
Aşağıdakilerden hangisi dönüştürme fonksiyonlarının türüne göre kullanılan ölçeklerden biri değildir?
Dairesel ölçek | |
Sırasal ölçek | |
Oran ölçeği | |
Aralık ölçeği | |
Adlandırıcı ölçek |
Soru 4 |
“a nesne dizgesi t1 zamanda D1 nesne-durumundadır.” önerme tipine ne ad verilir?
Hipotez-koşulu önermesi | |
Gözlem-koşulu önermesi | |
Deney-koşulu önermesi | |
Tümdengelim önermesi | |
Tümevarım önermesi |
Soru 5 |
I. Bilgisel olasılık
II. istatistiksel olasılık
III. Varlıksal olasılık
Yukarıdaki olasılıklardan hangileri bilim felsefesindeki olasılık çeşitlerindendir?
Yalnız II | |
I ve II | |
I ve III | |
II ve III | |
I, II ve III |
Soru 6 |
“Bağlantı postulatlarına içlerinde hem teorik terimler hem de gözlem terimleri geçtiğinden ________ denilebilir”.
Yukarıdaki cümledeki boşluğun yerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Pratik önermeler | |
Salt teorik önermeler | |
Karma teorik önermeler | |
Ontolojik önermeler | |
Mantık önermeleri |
Soru 7 |
Gözlemlenebilir varlıkları gösteren terimlere ne ad verilir?
Evrensel yasa | |
Pratik terim | |
Teorik terim | |
Gözlem terimi | |
Sentetik terim |
Soru 8 |
I. Her bilimsel teori, kısaca teori, aksiyom veya postulat olarak adlandırılan yasa-görünümlü önermeler içerir.
II. Teorinin aksiyomları, doğru olduklarında, ilgili bilim dalının temel yasalarını ifade ederler.
III. Bilim felsefecileri teorilere yapıları bakımından biri sözdizimsel (sentaktik) öbürü anlambilimsel (semantik) olmak üzere iki farklı biçimde yaklaşmışlardır.
Bilimsel teoriler ile ilgili olarak yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I | |
Yalnız II | |
I ve III | |
II ve III | |
I, II ve III |
Soru 9 |
Evrenin her yerinde her zaman geçerli olan düzenliliklere ne ad verilir?
Postulat | |
Yasa | |
Teori | |
Yasa-görünümlü önerme | |
Aksiyom |
Soru 10 |
Bir teorinin bağlantı postulatları için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Bağlantı postulatları, içinde yalnız teorik terimler geçen postulatlardır. | |
Bağlantı postulatları, içinde yalnız gözlem terimleri geçen postulatlardır. | |
Bağlantı postulatları, içinde hem teorik terimler hem de gözlem terimleri geçen önermeler olup teorik terimleri kısmen anlamlı kılarlar. | |
Bağlantı postulatları, içinde yalnız teorik terimler geçen postulatlar olup teorik terimleri kısmen anlamlı kılarlar. | |
Bağlantı postulatları, içinde hem teorik terimler hem de gözlem terimleri geçen önermeler olup teorik terimleri tam anlamlı kılarlar. |
Soru 11 |
Hipotez-pekiştirmesi görüşleri için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Bu görüşlerde bilimsel yöntem yalnızca tümdengelimsel çıkarım biçimlerini içerir. | |
Bu görüşlerde bilimsel yöntem tümdengelimsel ve tümevarımsal çıkarım biçimlerini içerirken hipotez kurmayı içermez. | |
Bu görüşlerde bilimsel yöntem hem tümdengelimsel hem tümevarımsal çıkarım biçimlerini hem de hipotez kurmayı içerir. | |
Bu görüşlerde bilimsel yöntem yalnızca tümevarımsal çıkarım biçimlerini içerir. | |
Bu görüşlerde bilimsel yöntem yalnızca hipotez kurmayı içerir. |
Soru 12 |
Tümdengelimci-yanlışlamacı görüş için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Hipotezler tümdengelimsel çıkarımla yanlışlanabilirler. | |
Hipotezler gözlem önermelerine dayanarak pekiştirilirler. | |
Olumsuzlayıcı örneğin bulunmaması hipotezin kanıtlanmış olduğunu gösterir. | |
Hipotezler tümevarımla ispatlanabilirler. | |
Hipotezler tümdengelimsel çıkarımla pekiştirilir. |
Soru 13 |
Bayesci Pekiştirme Yöntemi’nde hipotezler nasıl sınanırlar?
Tümdengelimsel yöntemlerle sınanırlar. | |
Eldeki doğrulanmış gözlem önermeleri ve arkadüzlem bilgisini dile getiren önermelere göre koşullu olasılıklarına dayanılarak sınanırlar. | |
Hipotezli-Tümdengelimsel Pekiştirme Yöntemi ile sınanırlar. | |
Alternatif hipotezlerle sınanırlar. | |
Tümevarımsal Pekiştirme Yöntemi ile sınanırlar. |
Soru 14 |
Aşağıdakilerden hangisi Nicod ile Hempel yöntemlerinin karşılaştığı güçlüklerden biridir?
Duhem-Quine sorunu | |
Kuzgun paradoksu | |
“Bütün kuğular beyazdır” genellemesinin sadece hipotezin olgusal yoldan sınanmaması gerektiği sorunu | |
Eski kanıt sorunu | |
Alternatif hipotezler sorunu |
Soru 15 |
Aşağıdakilerden hangisi salt tümevarımcı görüşe dair bilimsel yöntemde kullanılabilecek aşamalarından biri değildir?
Türetilen tümevarımsal genelleme önerileri başka gözlem ve/veya deneylerle pekiştirilir. | |
Gözlem ve/veya deney yoluyla ilgili bilim dalının konusuna giren yalın olguların bilgisi türetilir. | |
Tümevarımsal genelleme önermeleri kullanılır. | |
Genel bir yasa üzerinden ilgili bilim dalına ait olgular türetilir. | |
Gözlem ve/veya deneyle doğrulanmış sonlu sayıda gözlem önermesinden tümevarımsal çıkarımla bir tümel-koşullu önerme türetilir. |
Soru 16 |
Bir öğrenciden, fizik ödevi kapsamında mekanik alanında A gibi bir teoriye ilişkin çeşitli gözlem ve deneyler yapması istenmiştir. Bunun için öğrenci öncelikle A teorisi deneyi için gerekli düzeneği kurmuş ve sistemi harekete geçirmiştir. Deney esnasında bir F değişkeninin değerini ilgili ölçüm aracıyla ölçerek not almıştır. Sonrasında deney için kullandığı parametrelere ve A teorisine göre F değişkenini bir kere de hesaplayarak bulmuştur. Hesaplayarak bulduğu F değeri ile deneyde ölçerek bulduğu F değerinin birbirine %99,9 oranında yakın olduğunu görmüştür.
Yukarıdaki durum A teorisinin hangi bilimsel değere sahip olduğunu göstermektedir?
Verimlilik | |
Tutarlılık | |
Kapsamlılık | |
Dakiklik | |
Yalınlık |
Soru 17 |
I. Giderilemez anomalilerin artması
II. Çözüm bekleyen olağan bilim problemlerinin artması
III. Yeni bilimsel buluşların artması
Yukarıdakilerden hangileri bunalım döneminin başlamasının sebeplerindendir?
Yalnız I | |
Yalnız II | |
Yalnız III | |
I ve II | |
II ve III |
Soru 18 |
Aşağıdakilerden hangisinde Bilim felsefesinde teorilerin gelişimine ilişkin birbirinin karşıtı olan iki görüş birlikte ve doğru olarak verilmiştir?
Birikimsel gelişim ve devrimsel gelişim | |
Birikimsel gelişim ve sembolik gelişim | |
Sembolik gelişim ve ideal gelişim | |
Devrimsel gelişim ve istatistiksel gelişim | |
Devrimsel gelişim ve nedensel gelişim |
Soru 19 |
Giderilebilen anomaliler için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Bunalım dönemine yol açarlar. | |
Teorinin temel hipotezleriyle tutarsız bir olgunun meydana gelmesi giderilebilen anomali sınıfına girer. | |
Olağan bilim döneminde gözardı edilip yerlerinde kalırlar. | |
Kabul edilmiş paradigmanın içinde giderilebilmeleri olanaksızdır. | |
Yeni ve beklenmeyen bir olgunun buluşu anlamına gelirler. |
Soru 20 |
“Thomas Kuhn’a göre bir bilim dalında belli bir zamanda bilim insanları topluluğunca kabul edilen teori bir ________ tarafından yönlendirilir.”
Yukarıdaki cümledeki boşluğun yerine aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
çalışma programı | |
bilimsel paradigma | |
kanıtlamalar bütünü | |
bilimsel öndeyi | |
yanlışlama |
Liste |